YABANCI KOYUN IRKLARI

YABANCI KOYUN IRKLARI

SANTA CRUZ KOYUNU

Anavatanı ABD California'daki Santa Cruz adasıdır. Nadir bulunan ırklardan biridir. 1800 yıllarında merinos, rambouillet ve Churro ırklarının melezleşmesi sonucu oluştuğu sanılmaktadır. Bu ırk aslında santa cruz adasında özgür yaşayan koyunlardı. Adanın doğal haline zarar veriyor diye çoğu kesilmiş yada adadan uzaklaştırılmıştır. Günümüzde 200 adet kadar kalmıştır.


"American livestock breeds conservancy" isimli koruma teşkilatı bu ırkın spermalarını çoğaltarak tekrar üretilmesini sağlamaktadır.

Görünüm Özellikleri :

• Renkleri beyaz, siyah ve benekli olanları vardır.
• Ufak yapılı bir ırktır.
• Olağan üstü dayanıklıdır.
• Yüz, bacak ve karın altında pek yün bulunmaz.
• Az yemekle beslenebilirler.
• Kuzu ölümü nerdeyse hiç görülmez.
• Kuyrukları kısa ve yünsüzdür.

Verim Özellikleri :

• Canlı ağırlık: Erkek: 60 -70 kg ; Dişi: 40 - 50 kg
• Yapağısı orta ve ince tiplidir.
• Kolay doğum özelliği vardır

SKUDDE KOYUNU

En eski evcil hayvanlardan biri olmakla beraber günümüzde kırmızı alarmla soyu tükenme riski vardır. İsminin nereden geldiği belli olmayan bu koyunun açıklanamayan diğer konuda Almanya haricinde diğer ülkelerde yetiştirilmişliği hakkında hiçbir bilgiye rastlanamamıştır. Bazı varsayımlara göre Vikinglerin skudde koyununu yetiştirdiği sanılmaktadır. Günümüzde ortalama 1.000 adet bulunmaktadır.






Görünüm Özellikleri :

Cüce ırkına girmese de Almanya'nın en ufak koyun ırkıdır. En belirgin özellikleri Geniş alınlı , ince ve siyah burunlu , küçük kulaklı ve üçgen kısa olan kuyruğu 20 cm'yi geçmemeli. Erkekler gösterişli boynuza sahipken dişiler boynuzsuzdur.


Verim Özellikleri :

Cidago yüksekliği: Erkek: 55 - 60 cm , Dişi: 45 - 50 cm
Canlı Ağırlıkları: Erkek: 35 - 50 kg ; Dişi: 25 - 40 kg

KARAGÜL (KARAKUL) KOYUNU

Anavatanı orta Asya'daki güney Türkistan bölgesidir. Adını Özbekistan'a bağlı Karakul köyünden almıştır. Arkeolojik bulgulara göre MÖ. 1400 lü yıllardan beri var olmaktadır. Yaşadığı yerler çöl ve kurak bölge olduğu için bu koyun ırkına dayanıklılık kazandırmıştır ve günümüzün modern karakul ırkını farklı kılar. 1908 ve 1929 yıllarında ABD'ye götürülmüştür. O yıllarda düzgün yün yapılı koyun ırkı daha sıkıntılı olduğundan Karakul koyun ırkını çok yoğun şekilde melezlemede kullanmışlardır.

Karakul koyunu çok hislidir ve tehlikeleri sezebilir. Böyle bir durumda hemen çember yapıp kuzularını ortaya alarak korumaya çalışırlar.

Görünüm Özellikleri :

• Gümüş mavi, gri, kızıl kahve rengindedir. Beyaz lekeler bulunabilir.
• Orta boylu ince görünümlüdür.
• Erkekler hem boynuzlu hem boynuzsuzdur. Dişilerde boynuz nadiren görülür.
• Yağlı kuyruk grubundandır. Kuzular ilk doğduklarında uzun kuyruklu olur. Bu kuyruk iki bölümden oluşur. Üst bölüm zamanla yağla dolar, alt kuyruk yünle kaplanır ve sarkar. Kimi yetiştiriciler alt kuyruğu keserler.
• Kuyruğun görünümü hafif "S" şeklindedir.
• Yüz uzun ve incedir.
• Kulaklar orta uzunluktadır.
• Zor şartlara dayanıklılık. (Sıcak ve soğuğa karşı dirençli)
• Sağlam diş yapısından dolayı uzun ömürlüdür.
• İç parazitlere karşı dayanıklıdır.
• Olağan üstü ot toplayıcıdır.
• Çift yünlüdür ve kalitelidir.
• Annelik içgüdüsü iyidir.
• Kolay doğum özelliği vardır.
• Çoban köpeğine pek ihtiyaç duyulmaz.

Verim Özellikleri :

• Canlı ağırlık: Erkek: 80 -100 kg ; Dişi: 45 - 70 kg
• Yün yağlı tiptedir. Yılda 6-12 cm uzar.
• Yapağı verimi: 2 - 2.4 kg
• Lüle uzunluğu: 15 - 18 cm
• Elyaf çapı: 30 -32 mikron
• Genelde tek doğum yapar ve 2 yılda 3 kuzu verir.
• Laktasyon süresi: 130 - 140 gün
• Süt verimi: 55 - 60 Lt

LİNCOLN KOYUNU

Anavatanı İngiltere'nin doğusundaki Lincoln eyaleti'dir. İngiltere'nin 4 uzun yün ırklarından birisidir. Bunlar Cotswold, Longwool Leicester, Lincoln ve Wensleydale'dir. 1800 yıllarında Lincolnshire ve Leicester ırkının melezlenmesi sonucunda elde edilmiştir.
18. yy ortalarında popülaritesi çok yüksek olan bu ırkını İrlanda, Avrupa, Avustralya, Yeni Zelanda, ABD, Kanada ve Brezilya'ya büyük çapta ihraç edilmiştir. Bu ülkelerde de melezleme için kullanılmıştır. Yeni Zelanda da Corriedale , Avustralya da Polwarth , ABD de Colombia ve Targhee ırklarının elde edilmesinde kullanılmıştır. 1891 de ABD de birliği kurulmuştur.

1900 -1980 yılları arasında İngiltere'de saf kan dişi Lincoln ırkı 1000 adet kalmıştır. Günümüzde bu oran 1500 adet kadardır. Doğu Amerika'daki yetiştiriciler bu ırka daha çok sahip çıkmıştır. İngiltere bu ırkı safkan olarak beyazları kabul etmiştir. ABD ise diğer renkleri ile beraber safkan kabul etmektedir.

Görünüm Özellikleri:

• Renkleri Beyaz, gri ve siyah tonlardadır.
• İri ve sakin yapılıdır.
• Beyaz başlı İngiliz et ırkları arasında lüleleri en uzun olanıdır.
• Lüleler parlak ve dalgalıdır.

Verim Özellikleri:

• Canlı ağırlık: Erkek: 102 - 136 kg ; Dişi: 95 kg
• Yapağı verimi: 5.5 - 7 kg
• Lüle uzunluğu: 30 -35 cm
• Yapağı kalitesi: 38 - 44 S
• Bir batında kuzu sayısı: 1.2

KATAHDİN KOYUNU

Anavatanı kuzey Amerika'dır. 1950 yıllarında Michael Piel isimli bir yetiştirici Karayiplerden "Saçlı" koyunlar getirir. Bunları kendi yerel koyunları ile melezleştirilerek elde ettiği bu yeni koyun ırkına "Katahdin" adını verir. Bu sayede etçil özellik ve yüksek döl verim özelliği kazandırmıştır.

Elde ettiği katahdin koyunu ile sonraları birçok koyun ırklarıyla melezlemiştir. 20 yıl boyunca bu şekilde denemeler gerçekleştirmiştir. Bunlardan bazıları suffolk ve Wiltshire Horn 'dur. 1986 yılında "Katahdin Hair Sheep İnternational KHSI'' birliği kurulmuştur.

Bu sayede yeni bir başlangıç yaparak kaliteli et, yüksek döl verim, sıcağa dayanıklılık, parazitlere ve hastalıklara karşı dayanıklılığını bilimsel olarak kanıtlamıştır.

Görünüm Özellikleri :

• Renkleri genelde beyazdır. Açık kahverengi , bej, benekli olanları da vardır.
• Koçlarında boyun altında uzun yünleri vardır.
• Erkek ve dişileri boynuzsuzdur.
• Orta boyludur.
• İyi kas yapılı.
• Her tür iklime dayanıklıdır.
• Yüksek döl verimi.
• Kolay doğum.
• Etçil ırk olmasına rağmen süt verimi oldukça iyi.
• Kuzular hızlı gelişir.
• Annelik içgüdüsü iyidir.

Verim Özellikleri :

• Canlı ağırlık: Erkek: 81 - 113 kg ; Dişi: 56 - 83 kg
• Bir batında kuzu sayısı: 2.0