YERLİ KOYUN IRKLARI

YERLİ KOYUN IRKLARI

AKKARAMAN KOYUNU

Yerli koyun ırkları arasında olan Akkaraman Koyun Irkı genelde birçok bölgemizde hali hazırda yetiştirilmekte olan bir ırktır.Vücutları beyaz renkte olan Akkaraman Koyun Irkı yüzlerinde küçük siyahlıklara sahiptirler.Zor şartlara dayanıklı olması sebebiyle oldukça fazla tercih edilen bu ırk hastalıklara olan direnci sayesinde verimi yüksek bir ırktır.Akkaraman koyunlarının kuyrukları yağlı, yünleri yapağı şeklindedir.

Görünüm özellikleri:

• Vücut beyaz renktedir.
• Burun, gözler etrafında ve ayaklar üzerinde siyah lekeler görülebilir.
• Orta cüsselidir.
• Zor şartlara dayanıklıdır.
• Kötü mera şartlarında yetiştirilebilir.
• Hastalıklara karşı dayanıklıdır.
• Yağlı kuyruk yapısına sahiptir.
• İnce olan kuyruk ucu yağlı olan esas kimi üzerinde “S” şeklinde bir kıvrım oluşturur.
• Koyunlar boynuzsuz , Koçların ise sadece %10 kadarı boynuzludur.
• Kulaklar sarkıktır.
• Yapağı halı yapağısı tipinde , yani kaba ve karışık yapağı tipindedir.
• Baş , boyun altı ve bacaklar yapağısızdır.
• Kangal tipi daha iri karakaş tipi ise daha küçük cüsselidir.

Verim özellikleri:

• Canlı ağırlık: Dişi: 40 – 45 kg
• Cidago yüksekliği: 65 cm
• Laktasyon süresi: 140 – 150 gün
• Süt verimi: 40 – 55 Lt/Laktasyon
• İkiz doğum oranı: % 4-5
• Yapağı Verimi: 1.5 – 2 kg
• Lüle uzunluğu: 8 – 12 cm
• Elyaf çapı: 29 – 35 mikron
• Temiz yapağı oranı: %62 – 70
• Kuyruk ağırlığı: 4-6 kg. 20 kg ye kadar çıkabilir.

ASAF KOYUNU

Asaf koyunu %50 oranında İvesi %50 oranında ise Doğu Friz koyun ırklarını içeren bir ırk çeşididir. Genellikle Batı Anadolu ve İç Anadolu bölgelerimizde yatiştirilirler.
Vücutları beyaz renkte olan Asaf koyunu yapağı bir yün yapısına sahip ve yağsız bir eti vardır.
Kuyrukları orta derecede yağlı olan bu ırkın ergin ağırlığı ortalama olarak 60-70 KG arasında gelmektedir. Koçlar 80 – 100 KG’a kadar ulaşırlar.
Bu koyun ırkında kuzu sayısı ortalama olarak 1.2 – 1.3 arasındadır. Doğum ağırlığı ise 4-5 KG civarında seyretmektedir.
Süt verimi 200-250 KG arasında bir miktardadır.
Bu ırkın koyunları boynuzsuz, erkekleri ise boynuzlu olabilmektedir. Yüksek bacaklı ve orta dolgunluktaki bir vücüda sahip olan Asaf Koyun Irkı uzun butlara sahiptir.

BAFRA KOYUNU

Anavatanı Türkiye olan Bafra Koyunu, Sakız Koyun Irkının %75, Karakaya Koyun Irkının %25 oranında melezleştirilmesi sonucunda Amasya ilinde bulunan Gökhöyük Tarım İşletme Müdürlüğünde damızlık olarak üretilmeye başlanmıştır.
Yüksek verim sunması sebebiyle yetiştiriciler tarafından tercih edilen Bafra Koyunu yerli ırkların melezleştirilmesi ile ortaya çıktığından ülkemiz şartlarına oldukça hızlı uyum sağlamakta ve dayanıklı bir ırk olarak dikkat çekmektedir.
İç Anadolu, Doğu Anadolu, Ege ve Akdeniz bölgelerinde yetiştirilmeye başlanılan Bafra Koyunu iki yılda 3 kez doğum yapacak kadar kaliteli ve üretken bir döl verimine sahiptir. Tabi ki bu durum için iyi bir bakım ve iyi bir çevre olması gerekmektedir.

Görünüm Özellikleri :

• Vücutları beyaz yapağı ile örtülüdür.
• Ağız, göz etrafı ve kulaklarda siyahlıklara rastlanır.
• Vücudunun diğer bölümlerinde siyahlıklar görülen hayvanların damızlıkta kullanılması tercih edilmez.
• Baş, karın altı ve bacaklar genellikle çıplaktır.
• Yüksek döl ve süt verimine sahip olup et kalitesi oldukça iyidir.
• Kuyruk, dip kısmında az yağlı, ince ve uzundur.
• Koçlar boynuzlu, koyunlar boynuzsuzdur.
• Bafra koyunlarında döl verimi oldukça yüksek olup, kısırlık oranı düşüktür.

Verim Özellikleri :

• Canlı ağırlık: Erkek: 70 kg ; Toklu: 52.3 kg ; Dişi: 60 kg
• Cidago yüksekliği: Toklu: 63 cm ; Dişi: 68.6 cm
• Vücut uzunluğu: Toklu: 70.3 cm ; Dişi: 70.7 cm
• Bir batında kuzu sayısı: 2.02 (Tek: %22, İkiz: %56, Üçüz: %20; Dördüz ve üzeri: %2)
• Kuzuların yaşama gücü: %91.9
• Kuzu doğum ağırlığı: 3.9 kg
• Sütten kesim ağırlığı (90. gün): 22.9 kg
• Süt verimi: 120 – 130 Lt/Laktasyon
• Yapağı verimi: 2.2 kg
• Lüle uzunluğu:22.6 cm

BANDIRMA KOYUNU

Bandırma Koyun Irkı Siyah Başlı Alman Et Koçları ile Kıvırcık Koyun Irkının çiftleştirilmesi ile elde edilen melez bir koyun ırkıdır. Balıkesir Bandırma da bulunan Marmara Hayvancılık Araştırma Enstitüsünde melezleştirilmiş ve damızlık olarak kullanılmaya başlanmıştır.Döl verimleri anneleri olan Kıvırcık Koyun Irkından daha yüksektir. Genellikle Güney Marmara bölgesinde yetiştirilen bir koyun ırkıdır.
Bandırma koyun ırkının kafaları siyah renkte, bedenleri ise beyaz ya da krem rengindedir. Orta irilikte ve dolgun bir vücuda sahiptirler. Butları gelişmiş ve dolgundur. Et yönünden verimlidirler.

Görünüm Özellikleri :

• Baş ve ayakları siyah olup vücut beyaz renktedir.
• Orta irilikte, dolgun yapıdadır.
• Boyun sağlam, kısa ve kalındır. Göğüs yuvarlak ve derindir.
• Sırt ve sağrı orta uzunlukta geniş ve etlidir. Butlar dolgun ve gelişmiştir.
• Baş vücuda bağlantısı iyi ve yapağısızdır.
• Koçlar boynuzlu veya boynuzsuz olurlar, Dişiler boynuzsuzdur.
• Kuyruk ince ve uzun bacaklar orta uzunluktadır.
• Erken gelişme ve et verimi oldukça iyidir.

KARACABEY MERİNOS KOYUNU

Ayrıca melezleştirme sonrasında yapılan çeşitli çalışmalar ile oldukça verimli bir Yerli Merinos ırkı elde edilmiştir. Günümüzde yerli Karacabey Merinos Irkı oldukça fazla seviyede tercih edilen koyun ırklarından bir tanesidir.

Dış Görünüm
Karacabey merinos koyunu tamamen beyaz bir yapıya sahiptir. Vücudunda beyaz rengin dışında lekeler falan görülmez. Kuyruk yapısı olarak ince uzun ve yağsız bir kuyruğa sahiptir.

Koyunlarının boynuzsuz olduğu Karacabey Merinos Koyun ırkının koçlarında ise boynuz görülme oranı %10 – %15 gibidir.
Yapağı elyafı incedir. Gömlekte üst ve alt kıllar şeklinde bir ayrım görülmez. Gömlek bir örnek elyaftan oluşur. Elyaf sık kıvrımlıdır. Bacakların üst kısmı karın altı ve başın yüz kısmı dışında kalan kısmında yapağı ile örtülüdür. Yerli ırklardan daha iri cüsselidir.

Verim Özellikleri :

•Canlı ağırlık: Erkek: 70 – 90kg ; Dişi: 60 -65kg
•Süt verimi: 70 – 80 kg
•Laktasyon süresi: 130 – 140 gün
•Doğum ağırlığı: 4.5 – 5.5 kg
•Sütten kesim ağırlığı: Erkek:35 kg ; Dişi: 30 kg (90.gün)
•Kuzuların yaşam gücü oranı: %95.6
•Bir batında kuzu verimi: 1.4 – 1.5
•İkiz doğum oranı: %10 – %25
•Yapağı Verimi: 3.9 – 4.5 kg
•Elyaf çapı: 21 – 23 mikron
•Temiz yapağı oranı: %48 – 54
•Canlı ağırlık artışı: 350 – 400 gr/gün
•Yem değerlendirme oranı: 1: 3.5 – 4.17

Yapağı ve et verimleri yönünden kombine verimli bir ırktır. Karacabey Merinosu canlı ağırlık, yapağı verimi , yapağı kalitesi ve kuzlarda büyüme hızı bakımından kök aldığı Kıvırcık koyunlarına üstündür. Aynı zamanda yüksek bir yaşama gücüne sahiptir. Çoğu yerli koyun ırklarının aksine, koyunları yılın 9-10 ayında yani uzun bir süre boyunca kızgınlık gösterir. Yılın herhangi bir mevsiminde tohumlanabilir. Bu özellikleri nedeniyle bu koyunlardan 2 yılda 3 ve hatta yılda 2 defa kuzu ürünü alınabilir.